İran Cephesi

Osmanlı Ordusunun I. Dünya Savaşı sırasında Kafkasya ve İran'daki ilerleyişini göstren harita

Tarih	Aralık 1914 - 30 Ekim 1918
Bölge	İran, Kafkasya
Sonuç	Osmanlı'nın İran'dan geri çekilmesi

Taraflar

Osmanlı İmparatorluğu

Komutanlar ve liderler

Halil Kut

Nuri Paşa

Georg von Kaunitz

Wilhelm Wassmuss

Reis Ali Delvary

Albay Pessian

Mirza Küçük Han

Theodore Chernozubov

Nikolay Baratov

Tovmas Nazarbekyan

Andranik Toros Ozanyan

Percy Sykes

Lionel Dunsterville

Güçler

2. Ordu

Kafkas İslam Ordusu

İran yarı askerî birlikleri

Yerel aşiret birlikleri

Kafkas Ordusu
Ermenî milisler

Hint Ordusu

I. Dünya Savaşı cepheleri

Avrupa Balkanlar Batı Cephesi Doğu Cephesi İtalya Cephesi Osmanlı Kafkasya Çanakkale Irak Hicaz-Yemen Sina ve Filistin İran Afrika Güneybatı Batı Doğu Kuzey Asya ve Pasifik Tsingtao Kuşatması Diğer cepheler Atlantik Akdeniz

İran Cephesi

Dilman Musalla Kasr-ı Şirin Kum Hamedan Tebriz

İran Cephesi, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya İmparatorluğu - Büyük Britanya ittifakı arasında, İran'ın kuzeybatısındaki bölgede I. Dünya Savaşı boyunca birçok çatışmanın yaşandığı cepheye verilen isimdir. Kafkasya Cephesi bittikten sonra Kafkasya'ya sıçrayan savaşlara da sahne olan bu cephe, Osmanlıların kendi toprakları dışında savaştığı ve ikinci dereceden önem taşıyan bir cephedir.

Bu cephedeki savaşlar sırasında Tebriz şehri Osmanlılar ve Ruslar arasında birçok kez el değiştirmiştir. İran topraklarından geçip doğuya doğru yönelen Osmanlılar, Bakü'yü kuşattılar ve Bakü Muharebesi sonucunda şehri aldılar.

Rusya'daki Ekim Devrimi ve sonrasındaki karışıklıklar, İran, Azerbaycan, Dağıstan ve bazı Kafkas topraklarının Osmanlı Ordusu'nun denetimine girmesini sağladı. Osmanlıların I. Dünya Savaşı'nı kaybetmesi üzerine İmzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'nın maddelerinden biri de Osmanlılar'ın işgal etmiş olduğu İran ve Kafkasya'daki topraklardan ordusunu derhal geri çekmesi idi. Bu antlaşma gereğince Osmanlı Ordusu bölgeden çekildi. Daha sonra bu bölgeler Rus ve İngilizler'in işgaline uğradı.

I. Dünya Savaşı

Cepheler

Avrupa	Balkanlar Batı Cephesi Doğu Cephesi İtalya Cephesi

Orta Doğu	Çanakkale Sina ve Filistin Kafkasya Irak İran Güney Arabistan

Afrika	Güneybatı Batı Doğu Kuzey

Asya ve Pasifik	Tsingtao Kuşatması

Deniz	Atlantik Okyanusu Akdeniz

Katılımcılar

İtilaf Devletleri	Rusya İmparatorluğu / Cumhuriyet Fransa İmparatorluğu Birinci İkinci Fransa Vietnam Büyük Britanya Birleşik Krallık Avustralya Kanada Hindistan Yeni Zelanda Newfoundland Güney Afrika Güney Rodezya İtalya Romanya ABD Sırbistan Siyam Portekiz Çin Cumhuriyeti Japonya Belçika Karadağ Yunanistan Ermenistan Brezilya

İttifak Devletleri	Alman İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu Bulgaristan

Kronoloji

Ön çatışmalar	Sedan Muharebesi (1870) Meksika Devrimi (1910–1920) Trablusgarp Savaşı (1911–1912) Birinci Balkan Savaşı (1912–1913) İkinci Balkan Savaşı (1913)

Başlangıç	Sebepler Saraybosna Suikasti Temmuz Ültimatomu

1914	Sınır Savaşı Cer Muharebesi I. Marne Muharebesi Tannenberg Muharebesi Galiçya Muharebesi Masuryan Gölleri Muharebesi Kolubara Muharebesi Sarıkamış Muharebesi Deniz yarışı Birinci Ypres Muharebesi

1915	İkinci Ypres Muharebesi Çanakkale Savaşı Isonzo Muharebeleri Büyük çekilme Sırp Savaşları Kut'ül Ammare Kuşatması Birinci Kanal Harekâtı İkinci Kanal Harekâtı

1916	Erzurum Taarruzu Verdun Muharebesi Naroch Gölü Taarruzu Asiago Muharebesi Jutland Muharebesi Somme Muharebesi Brusilov Taaruzu Manastır Saldırısı Romanya Zaferi

1917	1917 Fransız Ordusu Ayaklanmaları Bağdat'ın ele geçirilmesi İkinci Arras Muharebesi Kerensky Taarruzu Üçüncü Ypres Muharebesi Etaples İsyanı Caporetto Muharebesi Cambrai Muharebesi Rafa Muharebesi

1918	Erzincan Mütarekesi Brest Litovsk Barış Antlaşması Bahar Taarruzu* Yüz Gün Taarruzu Meuse-Argonne Taarruzu Bakü Muharebesi Megiddo Muharebesi Vittorio Veneto Muharebesi Almanya ile ateşkes Osmanlı İmparatorluğu ile ateşkes Lys Muharebesi Kiel İsyanı

Diğer çatışmalar	Maritz İsyanı (1914–1915) Angola (1914–1915) Hindu-Alman Gizli Antlaşması (1914–1919) Paskalya Ayaklanması (1916) Rus Devrimi (1917) Finlandiya Bağımsızlık Savaşı (1918)

Sonrası çatışmalar	Rus İç Savaşı (1917–1921) Ukrayna Bağımsızlık Savaşı (1917–1921) Ermeni-Azeri Savaşı (1918–1920) Gürcü–Ermeni Savaşı (1918) Alman Devrimi (1918–1919) Macaristan-Romanya Savaşı (1918–1919) Polonya Ayaklanması (1918–1919) Estonya Bağımsızlık Savaşı (1918–1920) Letonya Bağımsızlık Savaşı (1918–1920) Litvanya Bağımsızlık Savaşı (1918–1920) Üçüncü İngiliz-Afgan Savaşı (1919) Polonya-Sovyet Savaşı (1919–1921) İrlanda Bağımsızlık Savaşı (1919–1921) Türk Kurtuluş Savaşı (1919–1923) Batı Cephesi (1919–1923) Doğu Cephesi (1920) Güney Cephesi (1920–1921) Polonya-Litvanya Savaşı (1920) Sovyetlerin Gürcistan'ı işgali (1921) İrlanda İç Savaşı (1922–1923)

Yönleri

Savaş	Askeri nişanlar Deniz savaşları Hava çarpışmaları Kriptografi Atlar Zehirli gaz Demiryolları Stratejik bombardıman Teknoloji Siper savaşı Topyekün savaş Hayatta kalan gaziler Noel ateşkesi

Sivil darbe vahşet	Kayıplar İspanyol Gribi Belçika Tecavüzleri Ermeni Kırımı Süryani Kırımı Rum Kırımı Kadınların rolleri Literatür

Anlaşmalar Antlaşmalar	Osmanlı İmparatorluğu'nun Bölünmesi Boğazlar Sykes-Picot St-Jean-de-Maurienne Fransız-Ermeni Şam Paris Barış Konferansı Brest Litovsk Barış Antlaşması Lozan Barış Antlaşması Londra Antlaşması Neuilly Antlaşması Saint-Germain-en-Laye Sevr Antlaşması Triyanon Antlaşması Versailles Antlaşması

Sonuçları	Savaşın bitişi Wilson İlkeleri Milletler Cemiyeti

Kategori
Portal

World War I from Wiktionary
WWI Textbooks from Wikibooks
WWI Quotations from Wikiquote
WWI Source texts from Wikisource
WWI Images & media from Commons
WWI News stories from Wikinews

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/26/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.