Şereflikoçhisar

Koordinatlar: 38°56′40″K 33°32′31″D / 38.94444°K 33.54194°D / 38.94444; 33.54194

Şereflikoçhisar
—  İlçe  —
Ankara Siyasi Haritası
İl genelindeki konumu
Şereflikoçhisar belediye logosu
Koordinatlar: 38°56′40″K 33°32′31″D / 38.94444°K 33.54194°D / 38.94444; 33.54194
Ülke	Türkiye
İl	Ankara
Coğrafi bölge	İç Anadolu
Yönetim
- Kaymakam	Erol Karaömeroğlu [1]
- Belediye başkanı	Ferda Polat (AK Parti)
Yüzölçümü
- Toplam	2,034 km2 (0,8 mi2)
Rakım	975 m (3.199 ft)
Nüfus (2015)[2]
- Toplam	33,729
- Kır	-
- Şehir	33,729
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
Posta kodu	06950
İl alan kodu	0312
İl plaka kodu	06
İnternet sitesi: Şereflikoçhisar Belediyesi

Şereflikoçhisar, eski ismi Koç Hisar^[3], Ankara'nın bir ilçesidir. Ankara'nın güney sınırında yer alan, il merkezine en uzak ilçesi konumundadır. Ankara merkeze yaklaşık 147 km uzaklıkta olan Şereflikoçhisar, 1885 yılında belediye olmuş; 1891 yılında ilçe olan Şereflikoçhisar Konya iline bağlanmış, 1920'de il olan Aksaray'ın ilçesi olan Şereflikoçhisar, 1933 yılında Aksaray'ın ilçe yapılması sonucu Ankara'ya bağlanmıştır. Aksaray'a bağlı olduğu dönemde Şereflikoçhisar Cumhuriyet İlköğretim Okulu 1931'de Aksaray Valisi Ziya Günar tarafından yaptırılmıştır. 1989 yılında Sarıyahşi 7 köyü, Ağaçören 27 köyü ile ilçe olup, Aksaray iline bağlanmıştır. Ayrıca 9 köyü ile 9 Mayıs 1990 tarihinde ve 3644 sayılı 130 İlçe Kurulması Hakkındaki Kanunla ilçe haline getirilerek Ankara iline bağlanmıştır. Koçhisar olarak bilinen ilçenin adı cumhuriyet döneminde Şereflikoçhisar yapılmış, yöre halkının Çanakkale’de verdiği şehitlerden ve gösterdiği kahramanlıklardan dolayı Mustafa Kemal Atatürk ve TBMM tarafından Şerefli ünvanı ile ödüllendirilmiştir.

Târihçe

Şereflikoçhisar müzesi girişi

Şereflikoçhisar'ın Hititler'den bu yana yerleşim birimi olduğu bilinmektedir. M.Ö. 334 yılında Pers orduları Makedonya İmparatoru Büyük İskender’e yenilince, İskender’e bağlı birlikler, Şereflikoçhisar üzerinden Kırşehir topraklarına girdiler. M.Ö. 275 yıllarında Keltler Ankara'ya kadar geldi ve Galatya'yı kurdu. Anadolu'ya yerleşen Keltlere Galatlar denildi. Anadolu'ya gelme amaçları tarlalarını sürüp hayvanlarını besleyecekleri, ekmek ve tuzlarını elde edebilecekleri ve etlerini tuzlayıp şaraplarını yapabilecekleri bir yurt edinmekti. Tuz Gölü ve çevresi bu amaca uygun olduğundan bölgeye yerleştiler. Tuzculuğu çok iyi bilen Tektosag boyundaki kabileler, Tuz gölü kıyılarında tuzlalar kurarak tuz üretimi ile uğraştılar. Halen ilçeye bağlı olan Karandere köyünün ilk kurulduğu yer olarak bilinen bölgeye Kelt denilmektedir. Son Galat kralı Amyntas'ın Tuz Gölü çevresinde 300'u askın sayıda koyun sürüleri olduğu bilinmektedir. Doğu Roma İmparatorluğu'nun Türklere yenildiği 1071 Malazgirt savaşının ardından, Doğu Roma (Bizans) ordusunun generallerinden Frank kökenli Roussel de Bailleul bölgede hala etkin olan Galat kültürüne dayanarak bir isyan başlatılma imkanını görmüş ve savaşın kaybedilmesiyle zayıflamış Doğu Roma-Bizans devletine karşı ayaklanarak Orta Anadolu'da bir devlet kurmuştur. Bizans bu devleti yıkmak için askeri birlikler gönderse de bunlar başarısız olmuştur. Bunun üzerine Türklere yardım için başvuran Doğu Roma-Bizans'ın bu çağrısına Selçuklu Devleti de ilerisi için bu Frank-Kelt karışımlı devletin Türklere de problem çıkarabileceğini hesaplayarak yardım etmiştir. Nihayetinde Roussel de Bailleul yakalandı ve idam edildi. Kurduğu devlet de ortadan kalktı böylece Şereflikoçhisar tarihine Türkler ilk adımını atmış oldu. Selçuklular ve Osmanlılardan beri yerleşim birimi olduğu muhakkaktır. Selçuklular zamanında ilçenin kuzeyinde Koçhisar Kalesi kurulmuştur. Kale, Fatih Sultan Mehmet tarafından yıktırılmıştır.

1891 yılında ilçe olan Şereflikoçhisar Konya iline bağlanmış, 1920'de il olan Aksaray'ın ilçesi olan Şereflikoçhisar, 1933 yılında Aksaray'ın ilçe yapılması sonucu Ankara'ya bağlanmıştır. Aksaray'a bağlı olduğu dönemde Şereflikoçhisar Cumhuriyet İlköğretim Okulu 1931'de Aksaray Valisi Ziya Günar tarafından yaptırılmıştır. 1989 yılında Sarıyahşi 7 köyü, Ağaçören 27 köyü ile ilçe olup, Aksaray iline bağlanmıştır. Ayrıca Evren 9 köyü ile 9 Mayıs 1990 tarihinde ve 3644 sayılı 130 İlçe Kurulması Hakkındaki Kanunla ilçe haline getirilerek Ankara iline bağlanmıştır.

Coğrafi Konum

Şereflikoçhisar ilçesi Ankara’ya 150 km uzaklıkta ve güneyden en son ilçedir. Konya, Kırşehir, Aksaray illeriyle komşudur. Yüzölçümü 1591 km². Güneyden ova, kuzeyden dalgalı arazi yapısına sahip, denizden yüksekliği 975 m'dir. Çıplak ve kıraç arazisinde hakim iklim, karasal iklimdir. Tuz Gölü ve Hirfanlı Baraj Gölünün arasında yer alan önemli akarsu yoktur. Sadece Peçenek Çayı zikredilebilir.

Nüfus

Yönetim

Belediye başkanları

İdari durum

İlçede bir merkez, 4 kasaba belediyesi dışında 43 köy muhtarlığı mevcut olup, bu köylere bağlı 3 mahalle veya yayla vardır. Yakın zamana kadar ilçeye bağlı olan köylerin Aksaray iline bağlanması ile köy sayısı azalmıştır, Sarıyahşi ve Ağaçören ilçeden ayrılan ve daha sonra Aksaray'ın Evren ise Ankara'nın ilçesi haline gelen köylerindendir.

Şereflikoçhisar'ın İmam Hatip Lisesi'nden görünüşü

Gelenek ve görenekler

Misafirperver ve yardımsever bir halkı olduğu söylenir. Düğün ve cenazelere katılım çok yüksek olur. İlçe merkezinde çömlek üretimi şu an çok azalsa da hala yapılmaktadır. Testide soğutulmuş su ve ayran ikramı adetlerindendir. Bugün köylerinin boşalması ile metrûk kalan köy odaları mevcuttur. Eskiden köylere gelen tanrı misafirleri özellikle yol üzeri köylerinde en iyi şekilde ağırlanır ve ihtiyaçları giderilirdi. Bu köy odaları kış aylarında köylülerin bir araya geldiği sosyal bir merkez ve eğitim yuvasıydı. Şuan için unutulan ama yakın zamanda oynanan yöreye has küçük baş hayvanın ayak kemiğinin bir parçasıyla oynan Aşık oyunu, çelik oyunu gibi oyunlar çocuklar tarafından oynanırdı. Tuz Gölünün kıyısında olması sebebiyle metal teller bükülerek göle bırakılır, birkaç gün bekletilerek tuz kristallerinin metale yapışmasıyla oluşan süs eşyaları yapılır.

Koçhisar'da özel tahinli ramazan pideleri vardır. Her aile ramazan'da iftar davetleri verir. Zenginler fakir halka gıda yardımında bulunur. Kış aylarında arabaşı denilen bir toplu ziyafet vardır. Acılı, özel hindi, tavuk gibi kanatlı hayvan etinden çorba, bir de çok özel olarak yapılan hamuru vardır. Önce hamur kaşıkla alınır, çorba ile çiğnenmeden içilir. Saya gezileri, kış yarılandığında mahalle veya köyün yeni delikanlıları çeşitli kıyafet değişiklikleri ile ev ev gezer, taklitler yaparak eski dönemlerde ziyaret için gerekli gıdaları, şimdilerde ise gönlünden geçen paraları alırlar. Aziz Mahmud Hüdayi gibi Anadolu'yu aydınlatan ilim irfan sahibi büyükler yetiştirmiştir.

Köyler ve kasabalar

Şereflikoçhisar'ın girişine yaptırılan Kale'den bir görünüş.

Kasabalar

• Çalören, Devekovan, Gülhüyük, Kacarlı

Köyler

• Acıkuyu 91, Acıöz 43, Akarca 184, Akın (Akin) 320, Aktaş Köy 54, Aliuşağı 418, Bağobası 39, Baltalı 72, Büyükdamlacık 422, Büyükkışla (Büyükkışlakışla) 458, Cıngıl (Çıngıl) 89, Çatçat 22, Çavuşköy 84, Çayırönü, Şereflikoçhisar 44, Deliller 107, Doğankaya 136, Eley 106, Fadıllı 175, Geçitli 91,Gülhüyük 550, Hacıbektaşlı 73, Haydarlı, Hamzalı 159, Kadıncık 205, Kadıobası 53,Karabük Köy 94, Karamollauşağı 43, Karandere 313, Kurutlutepe 27, Küçükdamlacık 171, Musular 92, Odunboğazı 102, Palazobası 178, Parlasan 159, Sadıklı 194, Seymenli 115, Şanlıkışla 343, Şekerköy 225, Şereflidavutlu 142, Şeyhli 96, Üzengilik 387, Vayvay 6, Yanlızpınar 189, Yazısöğüt 98, Yeşilyurt 192, Yusufkuyusu 80, İnebeyli, Yusufuşağı, Mustafacık, Sarıkaya, Evren, Şeyhkuyusu (Şıhguyusu).

Kaynakça

Dış bağlantılar

• Şereflikoçhisar Kaymakamlığı
• Şereflikoçhisar Belediyesi