Yahya Jammeh
| Yahya Jammeh | |
|---|---|
 | |
| 2. Gambiya Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 22 Temmuz 1994 - Ocak 2017 | |
| Yerine geldiği | Dawda Jawara |
| Yerine gelen | Adama Barrow |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 25 Mayıs 1965 Kanilai |
Yahya Abdul-Aziz Jemus Junkung Jammeh ya da kısaca Yahya Jammeh (d. 25 Mayıs 1965), Gambiyalı asker ve siyasetçi. Jammeh, Afrika ülkesi Gambiya'nın 1994 yılından bu yana devlet başkanlığını yürütmektedir.
Diola etnik grubuna mensup olan ailesi Senegal'den göç ederek Gambiya'nın sınıra yakın yerleşim yeri olan Kanilai'ye yerleşmişlerdir. Eğitimine devam ettiği bir dönemde Nisan 1984'te eğitim hayatını keserek askeri/polis bir birlik olarak ileride oluşturulacak olan Gambiya Ulusal Ordusu'nun (Gambia National Army - GNA) önceli olarak kurulan Gambiya Ulusal Jandarması'na (Gambia National Gendarmerie - GNG) katılmıştır. Bu birlik içerisinde eğitilmek üzere A.B.D.'ye gönderilmiştir. Aralık 1989 tarihinden itibaren devlet başkanı Dawda Jawara'nın koruma birliği içerisinde yer almıştır. Liberya'ya gönderilen Gambiya barış gücü personelleri arasında yer alan Jammeh, ilerleyen dönemlerde tekrardan A.B.D.'nin yanı sıra Türkiye'de de eğitim almaya devam etmiştir.
22 Temmuz 1994 tarihinde teğmen rütbesi ile içinde bulunduğu askeri polis teşkilatı ile birlikte devlet başkanı Jawara'ya karşı kansız bir darbe gerçekleştirerek devlet başkanlığı makamına kendisi oturmuştur.[1] Oluşturduğu askeri cunta Armed Forces Provisional Ruling Council ismi ile kendi önderliğinde ülkeyi yönetmeye başlamıştır. Ekim 1994'te yapılan ilk açıklamada oluşan olağanüstü halin 1998 yılına kadar süreceği belirtilmiş ancak Jammeh açıklamanın aksine 1996'da ilk devlet başkanlığı seçimlerinin gerçekleştirilmesine onay vermiştir.[2] Jammeh seçimler gerçekleştirilmeden önce 8 Eylül 1996'da ordudan ayrılmıştır. Jammeh kurduğu yeni partisi Vatansever Kalkınma ve Yeniden Uyarlanma İçin İttifak (Alliance for Patriotic Reorientation and Construction) ile girdiği seçimlerden galibiyetle ayrılarak devlet başkanlığını resmen elde etmiştir. Jammeh elde ettiği bu başkanlık ile dönemin en genç devlet başkanı unvanına sahip olmuştur.
18 Ekim 2001 yılında gerçekleştirilen seçimlerden de oyların %53'ünü alarak galibiyetle ayrılan Jammeh, makamda kalmaya devam etmiştir.
Jammeh'in Moritanya'da bulunduğu bir dönemde, 22 Eylül 2006'da kendisine karşı bir askeri darbenin planlandığı bilgisi nedeniyle ülkesine geri dönen Jammeh, darbe planlayıcılarını vatana ihanet suçlaması ile tutuklatmış, darbe planlayıcısı olarak düşünülen ordu generali Ndure Cham ise komşu ülke Senegal'e kaçmıştır.[3] Görülen davalar sonucunda Nisan 2007'de açıklanan karar doğrultusunda on subay davada suçlu bulunmuş, dört subay ise ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştır.[4]
22 Eylül 2006 tarihinde gerçekleştirilen seçimlerde üçüncü kez katılan Jammeh, oyların %67,3'ünü alarak tekrardan seçilmiştir. Kasım 2011'de gerçekleştirilen seçimlerde oyların %72'sini alan Jammeh, dördüncü dönem başkanlığını garantilemiştir.
2008 yılında, İtalya Palermo'da Güvenlik ve Barış İçin Uluslararası Parlamento'su tarafından barış arayışı ödülüne layık görülmüştür.[5] 2008 yılında Kentucky'de A.B.D. Dışişleri Valisi Steven L. Beshear tarafından Jammeh'e fahri Kentucky albayı unvanı verilmiştir.
Jammeh Aralık 2015'te yaptığı açıklama ile ülkesinin bundan sonra İslam devleti olacağını ifade etmiştir.
1 Aralık 2016 tarihinde gerçekleştirilen 2016 devlet başkanlığı seçimlerinde bir kez daha aday olan Jammeh, söz konusu seçimlerde muhalif siyasi partilerinin ortak adayı olarak seçimlere katılan Adama Barrow'a karşı yenilerek 22 yıllık devlet başkanlığı görevini 2017 itibariyle Barrow'a teslim edecektir.[6] Jammeh seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından yaptığı ilk açıklamada ortaya çıkan durumu kabul ettiğini ifade etse de, 9 Aralık 2016 tarihinde yaptığı yeni bir açıklamada sonuçları kabul etmediğini ve yeni seçimlerin yapılması gerektiğini ifade etmiştir.[7][8][9]
Kaynakça
- ↑ Wiseman, John A., Africa South of the Sahara 2004 (33rd edition): The Gambia: Recent History, Europa Publications Ltd., 2004, Sayfa 456
- ↑ www.state.gov
- ↑ Gambiya'da olası darbe engellenmiştir
- ↑ Darbe girişimi davasının sonuçları açıklandı
- ↑ Jammeh ödüle layık görüldü
- ↑ 2016 seçimleri ile 22 yıllık Jammeh iktidarı sona erdi
- ↑ Jammeh sonuçları kabul ettiğini açıklamıştır
- ↑ Jammeh seçim sonuçlarını tanımadığını ifade etti
- ↑ Yahya Jammeh seçimlerde usulsüzlük olduğunu iddia ederek yeni seçimler talep ediyor
Dış bağlantılar
| ||||||||||||
