Sırrı Süreyya Önder

Sırrı Süreyya Önder
Sırrı Süreyya Önder
Kişisel bilgiler
Doğum 7 Temmuz 1962 (1962-07-07)
Adıyaman, Türkiye
Partisi Barış ve Demokrasi Partisi
(2011-2013)
Halkların Demokratik Partisi
(2013-)
Mesleği Sinemacı, yazar ve siyasetçi
Türkiye Büyük Millet Meclisi
24., 25. ve 26. dönem milletvekili
2011 - İstanbul
Haziran 2015 - Ankara
Kasım 2015 - Ankara

Sırrı Süreyya Önder (d. 7 Temmuz 1962, Adıyaman), Türk sinemacı, yazar ve siyasetçi, TBMM 24. Dönem İstanbul, 25. Dönem ve 26. Dönem Ankara milletvekili.

Senaristlik, yönetmenlik, sinema oyunculuğu, müzik yapımcılığı ve ulusal basında köşe yazarlığı yaptı. Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku (BDP'nin desteklediği bağımsızlar) saflarında katıldığı 2011 genel seçimlerinde, İstanbul 2. bölgeden milletvekili seçildi.[1] 2014 yerel seçimlerinde HDP'nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkan adayı oldu, ancak kazanamadı. HDP saflarında katıldığı Haziran 2015 genel seçimlerinde ve Kasım 2015 genel seçimlerinde ise Ankara 1. bölgeden milletvekili seçildi.

Hayatı

İlk yılları

Sırrı Süreyya Önder, 1962 yılında Adıyaman ilinin merkez ilçesinde, asimile olmuş Türkmen olarak ifade ettiği bir ailede dünyaya gelmiştir.[2][3] Berber ve arzuhalci olan babası 1960'lı yıllarda Türkiye İşçi Partisi'nin Adıyaman kurucusu ve il başkanı olmuştur. Sekiz yaşındayken babası sirozdan ölen Önder, annesi ve dört kardeşi ile dedesinin evine taşındı ve bu dönemde bir fotoğrafçıda çırak olarak çalışmaya başladı. Fotoğrafçılıktan aldığı ücretin ailesini geçindirmeye yetmemesi üzerine 16 yaşını bitirdikten sonra Sıtma Savaş ve Eradikasyon Teşkilatı'na mevsimlik işçi olarak girdi. Milliyetçi cephe hükumeti kurulunca bu işini kaybeden Önder, bir lastik tamirci dükkânı açtı.[2]

Eğitim yılları ve siyasi yaşamı

1978 yılında Adıyaman Lisesi'nde lise iki öğrencisi iken[4] Maraş Katliamı'nı protesto ettiği için tutuklanarak cezaevine giren Önder, tahliye olduktan sonra üniversite sınavında yaptığı ilk tercihi olan[4] Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni kazanarak Ankara'ya gitti. 12 Eylül Darbesi yapıldığında Ankara'daydı. İlk tutuklama furyasında hapse girdi. Uzunca bir yargılama sürecinin ardından 12 yıl hapse mahkum edildi. Afişlerle aranmaya başladığı zaman Ankara'nın Altındağ ilçesinde bir gecekonduda saklanan Önder, geçmiş yıllarda beraber işkence gördüğü bir arkadaşının, saklandığı yeri ihbar etmesi ile yakalanmış ve 105 gün DAL adı verilen bir yerde tutulmuştur. 105 günlük tutukluluk ardından mahkumiyeti sona ermiştir[4]. Açlık grevi gibi protestolar ve eylemler nedeniyle infazlarının yakılması sonucu çeşitli cezaevlerinde yedi yıl hapis yattı.

Sinema

Önder, BKM Film tarafından çekilen, senaryosunu da kendisinin yazdığı Beynelmilel adlı filmde ilk yönetmenlik deneyimini yaşadı. Muharrem Gülmez'le birlikte yönettiği film, 2006 yılında çekildi ve 2007 Ocak ayında gösterime girdi. Filmde 12 Eylül 1980 sonrası sıkıyönetiminin doğuda yerel halk ve çalgıcı sınıfı (gevende) üzerine etkileri trajikomik bir şekilde anlatılır. 2012 yılında F Tipi Film'in yönetmenlerinden biri olmuştur[5].

Filmografi

Yıl Film Görev Notlar ve ödüller
2006 Beynelmilel Yönetmen
Senarist
Müzik
Oyuncu (Servet)
14. Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülü, En İyi Senaryo Ödülü ve Halk Jürisi Ödülü
18. Ankara Uluslararası Film Festivali En İyi Film Ödülü ve Onat Kutlar En İyi Senaryo Ödülü
26. Uluslararası İstanbul Film Festivali Jüri Özel Ödülü
7. Karaçi Uluslararası Film Festivali En iyi Yönetmen Ödülü
Barselona Uluslararası Politik Filmler Festivali Jüri Özel Ödülü ve Halk Jürisi Ödülü
Sis ve Gece Oyuncu
2008 O... Çocukları Senarist
Kalpsiz Adam Senaryo danışmanı
2009 Ada: Zombilerin Düğünü Konuk oyuncu (Taksici)
Ejder Kapanı Oyuncu (Asayiş Şube Müdürü)
2010 Mar Konuk oyuncu
2012 Yeraltı Oyuncu (Cevdet) Sırrı Süreyya Önder'in oynadığı bölümler montajda filmden çıkartıldı.[6]
2012 F Tipi film Yönetmen
2013 Düğün Dernek Oyuncu (Otel sahibi)
2014 İtirazım Var Senarist, Oyuncu (Emekli binbaşı) [7]
2015 İçimdeki Ses Kendi Adıyla

Yazarlık

Önder, gazeteciliğe Ocak 2010 - Mart 2010 tarihleri arasında BirGün gazetesinde köşe yazıları yazarak başladı. Ekim 2010'dan sonra Radikal gazetesinde, 2011 mayıs-haziran aylarında Özgür Gündem gazetesinde köşe yazarlığı yaptı.

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/10/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.