Nathalie Sarraute

Nathalie Sarraute

Nathalie Sarraute evlenmeden önce Natalia Ilyanova Tcherniak (18 Temmuz 1900; İvanovo, Rus İmparatorluğu - 19 Ekim 1999, Paris, Fransa), Fransız roman ve deneme yazarı.

Alain Robbe-Grillet, Claude Simon ve Marguerite Duras ile birlikte, Fransa'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra gelişen Yeni Roman (Nouveau Roman) akımının ilk uygulayıcılarından ve önde gelen kuramcılarındandır. Aynı akımı nitelendiren "anti-roman" terimi, ilk kez Jean-Paul Sartre tarafından Sarraute'un Portrait d'un inconnu (1947; Bilinmeyen Birinin Portresi) adlı yapıtı için kullanılmıştır. Akımın en çok yabancı dile çevrilen ve en çok tartışılan yazarlarından biri olan Sarraute, gerçeğe yakın karakterler yaratmak amacıyla kişinin yaşamını öykülemeye karşı çıkmış ve Balzac gibi gerçekçi yazarların geliştirdiği "harika teknikler"e ters düşen yapıtlar vermiştir.

Yaşamı

Rusya'da dünyaya gelen Sarraute, annesiyle babası ayrıldığında iki yaşındaydı. Sekiz yaşındayken Annesiyle birlikte Cenevre'ye, ardından Paris'e gitti. Rusya'ya yaptığı kısa ziyaretler ve bir süre Petersburg'da kalması (1908-10) dışında, sonraki yıllarını Paris'te geçirdi; anadili de Fransızcaydı. Bir süre Oxford Üniversitesi'ne devam ettikten sonra Paris'te Sorbonne'u bitirdi (1925). Aldığı hukuk eğitiminden sonra Fransız barosuna girdi (1926-41), 1941'den sonra yalnızca yazarlık yaptı.

Sarraute L'Ere du soupçon (1956; Kuşku Çağı, 1985) adlı kuramsal denemesinde, geleneksel roman konusundaki inanç ve anlayışlara karşı çıkar.

Kısa anlatılarını içeren ilk kitabı Tropismés de (1938; Yönelişler, 1967) yeni bir teknik arayışının ürünüdür. Yeni stille yazdığı eser ilk yıllarda çok uzun süre ilgi görmedi, ancak daha sonraki yıllarda edebiyat çevreleri romancının hakkını verdiler.^[1] Kitaba adını veren "tropizm" ya da "yönelim" kavramı, botanikte birbirini karşılıklı olarak çeken ya da iten temel dürtüler anlamına gelir. Sarraute'a göre bu dürtüler davranış ve eylemlerimizin kökeninde yatan ve kıskançlık, sevgi, nefret ya da umut gibi duygularımıza yön veren görünmez hareketlerdir. Sarraute bu küçük kımıltılar bütünü içinde, Sartre'ın önsözüyle yayımlan, ikinci romanı Portrait d'un inconnu'da yaşı geçen kızını evlenmeye zorlayan baskıcı bir babayı, Le Planétarium'da (1959) mobilyalara tutkun bir yaşlı kadını, Les Fruits d'or'da ise (1963; Altın Meyveler) yeni yayımlanmış bir romana tepki gösteren bir yazar çevresini anlatır. Sonraki yapıtları arasında Elle est là (1978; Kadın Orada), L'Usage de la parole (1980; Sözün Kullanımı), otobiyografisi Enfance (1983; Çocukluk) ve Tu ne t'aimes pas (1989; Kendini Sevmiyorsun) yer alır. 1990'larda yayımlanan Ici, (1995; Şimdi) ve Ouvrez, (1997; Açınız) son eserleri oldu.

Sarraute'un Türkçe'de yayımlanan bir başka yapıtı da Martereau'dur (1954; Martereau, 1974).

Yapıtları

Romanlar

• Portrait d'un inconnu, (1948; Bilinmeyen Birinin Portresi)
• Martereau, (1953)
• Le Planétarium, (1959)
• Les Fruits d'or, (1963; Altın Meyveler)
• Entre la vie et la mort, (1968)
• Vous les entendez ?, (1972)
• Disent les imbéciles, (1976)
• L'Usage de la parole, (1980; Sözün Kullanımı)
• Enfance, (1983; Çocukluk)
• Tu ne t'aimes pas, (1989)
• Ici, (1995; Şimdi)
• Œuvres complètes, (1996)
• Ouvrez, (1997; Açınız)

Oyunlar

• Le Silence (1964)
• Le mensonge (1966)
• Isma ou Ce qui s'appelle rien (1970)
• Elle est là (1978; Kadın Orada)
• Pour un oui ou pour un non, (1982)

Denemeler

• Tropismes, (1938; Yönelişler, 1967)
• L'Ère du soupçon, (1956; Kuşku Çağı, 1985)
• Tropismes, (1957)
• Paul Valéry et l'enfant d'éléphant suivi de Flaubert le précurseur, (1986)

Kaynakça