Nagisa Oshima

Nagisa Oshima (Japonca: 大島渚, d. 31 Mart 1932, Kyoto, Japonya - ö. 15 Ocak 2013, Fujisawa), Japon sinema yönetmeni, şiddet ve cinsellik temaları üzerinde yoğunlaşan özgün filmleriyle tanınmıştır. Fransız Yeni Dalgasının tüm dünyayı etkilediği 1960'larda ortaya çıkan Japon Yeni Dalgası'nın en önemli temsilcilerinden biri olmuştur.^[1]

Kyoto Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördükten sonra 1954'te yönetmen yardımcısı olarak Şoçiku Film Şirketi'ne girdi. 1959'da yönettiği ilk film Ai to kibo no maçi'de (Umut ve Aşk Kenti) geleneksel değerleri acımasızca eleştirerek savaş sonrası Japon gençliğinin sözcüsü oldu. Nihon no yoru to kiri (1960; Japonya'da Gece ve Sis), Şiro tokisada (1962; Asi) gibi sonraki filmleri iş yapmayınca televizyon için çalışmaya başladı.

1965'te kendi yapım şirketi Sozoşa'yı kurdu. Etsuraku (1965; Tensel Zevkler), Şincuku dorobo nikki (1968; Şincuku Hırsızının Günlüğü), Gişiki (1971; Tören) gibi filmlerinde şiddet ve cinsellik temalarına köktenci yaklaşımını Japon toplumunun eleştirisiyle birleştirdi. Anlatım biçimlerinde de kendine özgü yenilikler deneyen Oshima 1976'da Fransız-Japon ortak yapımı olarak Ai no korrida/L'Empire des Sense (Duyu İmparatorluğu) filmini çekti. Bir zina olayından yola çıkarak cinsel baskılar üzerinde duran, tutkulu sevişme ve şiddet sahneleri içeren film yaygın tepkilerle karşılaştı.

Oshima Ai no borei/L'Empire de la Passion'da (1978; Duygu İmparatorluğu) aynı konuları işlemeyi sürdürdü. Bu filmle 1978 yılında Cannes Film Festivali En İyi Yönetmen Ödülü'nü kazandı. Britanya-Japon ortak yapımı olarak çektiği Merry Christmas, Mr. Lawrence'da ise (1983; İyi Noeller Bay Lawrance), II. Dünya Savaşı sırasında Japonlara ait bir tutsak kampının yöneticisiyle tutsak düşmüş bir İngiliz subayı arasındaki aşk ilişkisini anlattı.

1980'ler ve 1990'ların büyük kısmı boyunca Japonya Yönetmenler Loncası'nın başkanlığını yaptı. 14. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde (1995) uluslararası yarışmanın jüri başkanlığını yaptı. 1996'da felç geçirmesine rağmen üç yıl içinde sinemaya dönebilecek kadar düzeldi. 1999 yılında bir samurai filmi olan Gohatto'yu yönetti. Kısa süre sonra arka arkaya birçok kez felç geçiren Oshima 2000'li yıllarda sinemayı bırakarak çevirmenlik yaptı.

15 Ocak 2013'te zatüree nedeniyle 80 yaşında hayatını kaybetti.^[2]

Filmografi

Yönetmenliğini yaptığı uzun metraj filmeri

• 愛と希望の街, Ai to kibo no maçi (1959; Umut ve Aşk Kenti)
• 青春残酷物語, Seişun zankoku monogatari (1960; Gençliğin Acımasız Öyküsü)
• 太陽の墓場, Taiyo no hakaba (1960)
• 日本の夜と霧, Nihon no yoru to kiri (1960; Japonya'da Gece ve Sis)
• 飼育, Şiiku (1961)
• 天草四郎時貞, Amakusa Şiro tokisada (1962; Asi)
• 悦楽, Etsuraku (1965; Tensel Zevkler)
• 白昼の通り魔, Hakuçu no torima (1966)
• 忍者武芸帳, Ninja bugeiço (1967)
• 日本春歌考, Nihon şunkako (1967)
• 無理心中日本の夏, Muri şinju : Nihon no natsu (1967)
• 絞死刑, Koşikei (1968; İpe Çekilme)
• 帰って来たヨッパライ, Kaettekita yopparai (1968)
• 新宿泥棒日記, Şinjuku dorobo nikki (1968; Şincuku Hırsızının Günlüğü)
• 少年, Şonen (1969)
• 東京戰争戦後秘話, Tokyo senso sengo hiwa (1970)
• 儀式, Gişiki (1971; Tören)
• 夏の妹, Natsu no imoto (1972)
• The Battle of Tsuşima (belgesel)
• 愛のコリーダ, Ai no korrida/L'Empire des Sense (1976; Duyu İmparatorluğu)
• 愛の亡霊, Ai no borei/L'Empire de la Passion (1978; Duygu İmparatorluğu)
• 戦場のメリークリスマス, Senjo no merī Kurisumasu/Merry Christmas, Mr. Lawrence (1983; İyi Noeller Bay Lawrance)
• マックス、モン・アムール, Makkusu, mon amuru (1986; Max Sevgilim)
• Kyoto, My Mother's Place (1991; Kyoto, Annemin Yeri)
• 御法度, Gohatto (1999)

Kaynakça