Nafaka

Nafaka, aile hukukunda geçim sıkıntısı içinde bulunan kimseye, yasanın öngördüğü durumlarda yapılan maddi yardım.

Tarihçe

Nafaka yükümlülüğünün geçmişi Eski Mısırlılara, Eski Yunanlara ve İbranilere değin uzanır. Bu uygulamanın amacı boşanmış kadının akrabalarıyla olan uyuşmazlıklarını ortadan kaldırmaktı. Hammurabi Kanunları karısını haklı bir neden olmaksızın boşayan kocayı bir parça gümüş vermekle yükümlü kılıyordu. Roma hukuku da boşanma durumunda kabahtli eşin belirli bir miktar altın vermesini öngörüyordu.

Ortaçağ kilise inancına göre boşanmanın Tanrı katında evlilik yükümlülüklerini sona erdirmemesi nedeniyle, İngiltere gibi Avrupa ülkelerinde nafaka hakkı ancak yazılı yasalarla sağlanabildi.

Bugün

Günümüzde İskandinav ülkeleri, boşanma davalarında erkek ve kadını eşit sayarak karşılıklı zarar iddialarına olanak tanır. Avusturya, Belçika ve Romanya gibi ülkelerde boşanma, mali sorunların karşılıklı anlaşmayla çözüldüğü olağan bir sözleşmenin iptali olarak görülür.

Türk hukukunda nafaka yükümlülüğü muhtaç eşlerin birbirlerine, ana babanın küçük çocuklarına, altsoyun üstsoya, üstsoyun altsoya ve kardeşlerin birbirlerine yardımda bulunması yükümlülüğü olarak düzenlemiştir. Nafaka yükümlülüğü, eşlerin boşanması durumunda iştirak ya da yoksulluk nafakası, ayrılık durumunda tedbir nafakası, muhtaç alt ve üst soya verilen yardım nafakası gibi türleri kapsar.

Nafaka türleri ve şartları

• İştirak nafakası, boşanma ya da ayrılık kararı verilmiş eşlerden, çocuğun velayeti kendisine verilmemiş olanının, çocuğun bakım ve eğitim masraflarına katılmak üzerine ötekine ödediği nafaka.
• Tedbir nafakası, eşlerden birinin ayrı yaşamasının haklı olması durumunda, geçim giderlerine katkıda bulunmak üzere öteki eşin ödediği nafaka.
• Yoksulluk nafakası, boşanma sonucunda yoksulluğa düşen eşe öteki eşin ödediği nafaka.
• Yardım nafakası, bir kimsenin, yardım etmezse yoksulluğa düşecek olan usul ve füruuyla kardeşlerine ödediği nafaka. Yardım nafakası boşanma hukuku ile ilgili değildir.

Kaynakça