Hemşince

Hemşince
Homşetsi (Հոմշեցի)
Ana dili olanlar Türkiye'de (Artvin), Gürcistan, Rusya Federasyonu
Konuşan sayısı

39.000- 44.000 [1]

Dil aileleri
Hint-Avrupa Dilleri
Ermenice
Batı Ermenice
Hemşince
  • Hemşince
Yazı sistemi Ermeni alfabesi ve değiştirilmiş Türk alfabesi[3]
Dil kodları
ISO 639-1 hy
ISO 639-2 arm (B) hye (T)
ISO 639-3 –

Hemşince, Homşetsi (Հոմշեցի) ya da Homşetsi lizu ("Hemşin Dili") olarak da bilinen arkaik bir Ermenice lehçesi olup Batı Ermenice (İstanbul ağzı) içerisinde değerlendirilir. Batı Ermenice'nin kuzey ve doğu altgrubu (ağız ve şivesi) olarak da yorumlanır.

Doğu Karadeniz'de kendilerini Hemşinliler olarak adlandıran Müslümanlaşmış Ermenilerce konuşulur.

Hemşin lehçesi, Türkiye'de başta Artvin'in Hopa ilçesindeki Laz köyleri içinde kalan bazı köylerde yoğun olmak üzere Borçka ilçesi ve bazı muhacirlerce Batı Marmara'da dil adaları şeklinde konuşulur. Bunun dışında Ermeni Tehciri'nden sonra sürgüne giden Hemşinlilerce; Gürcistan'ın özellikle Gagra kentinde, Rusya'nın da Stravropol oblastında yaşayan halk tarafından konuşulur. Tahminî konuşucu sayısı birkaç yüz bindir. Türkiye'de 40 bin kadar insan tarafından konuşulur. Batı Hemşin veya Rize Hemşin olarak adlandırılan coğrafi bölgede yaşayan Hemşinliler tarafından da 19. yüzyıl başlarına kadar konuşulduğu, günümüzde ise Hemşince alıntı sözcükler sadece Türkçe konuşma içerisinde varlığını sürdürmektedir.[4] Yazımı için Türkiye'de Latin alfabesi, Rusya'da Kiril alfabesi ve Ermenistan'da araştırma mâhiyetinde Ermeni alfabesi kullanılmaktadır. UNESCO'nun dil atlasında Hemşince yok olma tehlikesi olan diller listesindedir.[5]

Kaynakça

  1. ↑ 1975 yılı köy nüfusu kayıtlarına göre anadili Ermenice 24.000, Türkçe olan 15-20.000 müslüman Hemşinli bulunmaktadır. P. A. Andrews, Ethnic Groups in the Republic of Turkey, Reichert, Wiesbaden, 1989, s. 130
  2. ↑ http://www.yerkir.am/eng/?sub=news_arm&day=18&month=10&year=2005&id=19852
  3. ↑ Bert Vaux, "Homshetsma, The language of the Armenians of Hamshen", Hemşin'de 2007'de H. Simonian tarafından düzenlendi
  4. ↑ Uwe Blaesing, "Armenian in the Vocabulary and Culture of the Turkish Hemshinli", Hemşin'de 2007'de H. Simonian tarafından düzenlendi
  5. ↑ Türkiye’de 15 dil tehlikede! - Haber Türk(21 Şubat 2012) 28 Haziran 2012 tarihinde erişildi.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/1/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.