Bilgisayar destekli eğitim

Bilgisayar destekli eğitim, bilgisayarların eğitimde kullanım alanlarından biridir. Eğitim sırasında sadece yardımcı araç olarak kullanılabilir ya da bizzat öğretici rolünü üstlenebilirler.Bilgisayarın eğitimde kullanım amacı bilgisayarın öğretmenin yerini alması değil,sistemi tamamlayıcı bir araç olmasıdır.

Bilgisayar destekli eğitimin en önemli unsurlarında biri de hiç kuşkusuz slaytlardır. Slayt; bir konunun ses, grafik, yazı, animasyon ve filmlerle belli bir kurgu dahilinde anlatılmasıdır. Bilgisayar destekli eğitim yalnızca slayt olarak kısıtlamak yanlış olur. Bilgisayar destekli eğitim geniş bir kapsama sahiptir. Örneğin bilgisayarda hazırladığımız animasyonlar konu anlatımları materyaller dersin daha eğlenceli hale gelmesini sağlamakla birlikte derse katılımı artırır.

Öğrencinin karşılıklı etkileşim yolu ile eksikliklerini ve performansını tanıması, dönütler alarak kendi öğrenmesini kontrol altına alması ve grafik, ses, animasyon ve şekiller yardımı ile derse karşı daha ilgili olmasını sağlamak amacı ile eğitim öğretim ortamlarında bilgisayar teknolojilerinden yararlanılmasıdır.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİMİN AMAÇLARI[1]

1.     Bilgi çağına uygun insan gücünün yetiştirilmesini amaçlamaktadır.

2.     Bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeleri daha yakından takip edebilmek.

3.     Öğrencinin öğrenme güdüsünü artırmak.

4.     Bilimsel düşünce yeteneğini geliştirmek.

5.     Öğrencilere tekrar olanağı sağlamak.

Eğitimde Bilgisayar Kullanımının Tarihsel Gelişimi[2]

Eğitimde bilgisayar kullanımının, yani bilgisayar destekli eğitimin tarihçesini bu çalışmaya ışık tutması açısından Dünyadaki ve Türkiye’deki gelişimiyle incelemek yerinde olacaktır. 1950’li yılların sonlarında Amerika Birleşik Devletleri’nde, Stanford ve Illinois gibi gelişmiş üniversitelerde, bilgisayar yönetsel amaçlarla kullanılmaktaydı. 1960’lı ve 1970’li yıllarda maliyeti daha düşük bilgisayarların devreye girmesiyle, eğitim uygulamaları ile ilgili projeler de geliştirilmeye başlanmıştır. Bu projelerden en önemlileri IBM 1500, PLATO ve TICCIT sistemleridir.

Florida Eyalet Üniversitesi’nce gerçekleştirilen IBM 1500 projesi ile önceleri üniversite düzeyinde bilgisayar destekli fizik ve istatistik öğretimi, daha sonraları 1960’ların ortasında ise okuma ve matematik becerilerinin yükseltilmesine ilişkin öğretim yapılmıştır.

Bilgisayarın eğitimde kullanılmasına ilişkin ilk geniş kapsamlı proje sayılabilen PLATO ise İllinois Üniversitesince, Control Data Corporation işbirliğiyle gerçekleş- tirilmiştir. Projenin amacı, üniversitelerde değişik disiplin alanında öğrencilerin bilgisayar destekli öğretim gereksinimini karşılamaktır. Plato sistemi yıllardır başarı ile uygulanmakta ve günümüzde de geçerliliğini korumaktadır. TICCIT sistemi ise, 1977’de Texas ve Brigham üniversitelerince ortaklaşa geliştirilen ve özellikle Matematik ve İngilizce derslerine yer veren bir projedir.

Amerika’daki bu projelerin etkisiyle, 1970’li yıllarda İngiltere, Fransa ve Federal Almanya’da bilgisayar destekli öğretim konusunda aşamalar kaydedilmiştir. İngiltere’de 1980 yılında yürülüğe konulan "Mikro-Elektronik Eğitim Programı; Fransa’da 1983’te "100.000 Bilgisayar" hedefinin belirlenmesi ve bu hedefe kısa sürede varılması üzerine 1985’te "Herkes için İnformatik" programının başlatılması; Federal Almanya’da 1975’te orta öğretimin üst kademelerine bilgisayar eğitimi verilmesi ve daha sonra alt kademelerine de yaygınlaştırılması bu gelişmelere örnek olarak verilebilir.

Bilgisayar Destekli Eğitimin Türkiye’deki gelişimi nasıl olmuştur?[2]

Günümüzde bilgisayarlar ve bunlara dayanan teknolojiden eğitimde yararlanılması Türk Eğitim sisteminde de üzerinde çok durulan bir konu haline gelmiştir. Türkiye’de 1984 yılından beri bilgisayar destekli eğitimin eğitim ve öğretim kurumlarında uygulanması gündemdedir. Ancak bilgisayar destekli eğitim uygulaması, daha önceleri eğitim teknolojisinin önemini vurgulayan ve eğitimin her kademesinde eğitim teknolojisinin işe koşulmasını öngören Dördüncü ve Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planlarında ve Milli Eğitim Temel Kanununun her derecede ve türdeki eğitim programlarının yöntem araç ve gereçlerin bilimsel ve teknolojik esaslara, yeniliklere, ihtiyaçlara göre geliştirileceği belirtilen 13. maddesinde temelini bulmuştur.

1984 yılında Türkiye’de ortaöğretim kurumlarına 1100 mikrobilgisayar alınmış ve bilgisayar eğitimine başlanmıştır. Daha sonraları ise bilgisayar eğitimi yerine bilgisayarın bir eğitim aracı olarak kullanıldığı bilgisayar destekli eğitim uygulamaları- nın başlatılması uygun görülmüştür. 12-13 Ekim 1987 tarihlerinde İstanbul’da "Türkiye’de Bilgisayar Destekli Eğitim Konferansı" düzenlenmiştir. Türkiye’de bilgisayar destekli eğitim çalışmaları ilk olarak bu konferansta bilgisayar destekli eğitim konusunda devlet eğitim sektörü temsilcileri ve yabancı uzmanlar görüş alışverişinde bulunmuşlardır. Aynı toplantıda dönemin Başbakanı tarafından belirtilen "Bilgisayar Destekli Eğitimde Bir Milyon Bilgisayar" hedefi Türkiye’de bilgisayar destekli eğitime verilen önemin bir göstergesi olmuştur.

Bilgisayar destekli eğitim konusunda 5-6 Ağustos 1989 tarihlerinde İstanbul’da toplanan "BDE Birinci Danışma Kurulu’nda uygulama modeli, yazılım, öğretmen yetiştirme, donanım ve BDE deneme planlanması konuları tartışılmıştır. 26-27 Haziran 1990 tarihlerinde İstanbul’da toplanan "BDE Projesi Değerlendirme ve Danışma Kurulu II. Toplantısı’nda ise Bakanlığın hedefleri doğrultusunda BDE’e yapılan ve yapılacak yatırımlar görüşülmüştür.

Bilgisayarın eğitimde kullanılma çalışmalarının başlatıldığı 1984-1990 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaöğretim kurumlarında yaklaşık 5000 adetlik bir bilgisayar potansiyeli oluşturulmuştur. Mart 1990’da Milli Eğitim Bakanlığı ile Dünya Bankası arasında imzalanan Milli Eğitim Projesi ile ortaöğretimdeki bilgisayar adedinde artış olduğu kuşkusuzdur. Çünkü hedeflerinden biri yeni enformasyon ve iletişim teknolojilerinin eğitim sistemine uygulanması olan bu proje çer- çevesinde 53 lisede bilgisayar okur-yazarlığı ve bilgisayar destekli eğitim hedeflenmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaöğretim kurumlarında bilgisayarların eğitimde kullanılmasına verilen önem, özel öğretim kurumlarına da yansımıştır. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim kurumları Genel Müdürlüğü’nün 14 Ağustos 1991 tarih ve 60606 sayılı yazısı ile özel okul ve dersanelerde bilgisayarın eğitim-öğretim ve yönetim faaliyetlerinde kullanılması gerekli görülmüştür.

Öte yandan Milli Eğitim Bakanlığı, bilgisayar destekli eğitimin önemli bir bütünleyici olan yazılım konusunda da önemli aşamalar kaydetmiştir. 1989-1990 öğretim yılında 37 ders için 2000 saatlik yazılım gerçekleştirilmiştir. 1990-1991 dönemi için gerçekleştirilmesi öngörülen yazılım ise 5000 saatttir. Günümüzde Milli Eğitim Bakanlığınca geliştirilen birçok ortak proje ile Bilgisayar Destekli Eğitimin yaygınlaştı- rılması ve geliştirilmesi sürmektedir.

Bilgisayar Destekli Eğitimin Avantajları[3]

Eğitsel anlamda bilgisayar kullanımının avantajlarını beş başlıkta toplayabiliriz.

Öğrenciler İçin Avantajları

Öğretmenler İçin Avantajları

Çağdaşlaşmadaki Avantajları

Okul İdareleri İçin Avantajları

Ev Ortamındaki Kolaylıkları

Bilgisayar Destekli Eğitimin Yararları[2]

Kuşkusuz her yöntem ya da sistem bünyesinde yarar ve sınırlılıkları bir arada taşır. Bir yöntemin yarar ve sınırlılıklarının bilinmesi ise o yöntemi uygulamak isteyenlere ışık tutar. Dolayısıyla bu ünitede Bilgisayar Destekli Eğitimin önce yararları, daha sonra ise sınırlılıkları anlatılacaktır. Bilgisayar Destekli Eğitimin yararlarını şöyle sıralamak olasıdır;

Bilgisayar Destekli Eğitimin Sınırlılıkları

Bilgisayar Destekli Eğitimde Öğretmenin Rolü[2]

Bilgisayar Destekli Eğitimin verimliliğini sağlamada önemli rol oynayan etmenlerin başında öğretmen gelmektedir. Bilgisayar Destekli Eğitim konusunda öğretmenlerin yaklaşımı ise bu konuda aldıkları eğitime göre biçimlenmektedir. Her teknoloji gibi bilgisayar da kendi başına bir mucize değildir. Bu teknoloji de insan unsuruna bağımlı olup, onun yönetimi doğrultusunda iş yapabilmektedir. Dolayısıyla Bilgisayar Destekli Eğitimde yer alacak öğretmenlerin bu alanda eğitim almış olmaları gereklidir. Öğretmenler ancak bu eğitimi aldıkları takdirde Bilgisayar Destekli Eğitim yönetiminde başarılı olabilirler.

Öğretmenlik meslek bilgisi kapsamında, öğretimin verimini arttırmaya ve her öğ- renci için üst düzeyde öğrenmeyi amaçlayan öğretimde denetimi sağlamak için öğ- retmenin öğretim etkinliği öncesinde, sırasında ve sonrasında kullanması gereken kimi nitelikleri de olmalıdır. Bu nitelikler Bilgisayar Destekli Eğitime aktarıldığında karşımıza çıkan tablo şöyle olacaktır;

Uzun bir süre bilgisayar kullanıcısı olanlar, yukarıda sıralanan niteliklerin ancak orta vadede ve bilgisayar kullanımıyla edinebileceğini bilirler. Bu niteliklerin kazandırılmasında eğitim, sadece bu sürecin biraz kısaltılmasını sağlayabilir.

Yukarıda sayılanlar dışında, öğretmenin bilgisayar konusunda sahip olması gereken nitelikler de şöyle sıralanabilir:

Öğretmen bilgi sunan tek otorite olmaktan çıkıp öğrencinin daha tecrübeli bir akranı gibi, ona rehberlik eden ve ulaştığı yeni bilgileri yorumlamasına destek olan farklı durumlar ile karşılamalarını sağlayan bir role kavuşmaya başlamalıdır.Öğrencilerin mevcut tecrübeleri ile çelişecek durumlar ortaya koyar ve teknolojinin de yardımı ile yorumlamalarını ister.

Kolaylıkla görülebileceği gibi, Bilgisayar Destekli Eğitimde görev alacak öğretmenlerin yetiştirilmesi problemi, bilgisayar ağırlıklı değil, eğitim ağırlıklı bir eğitim programı gerektirir.

Neden eğitimde bilgisayarı kullanmalıyız?[4]

Gelecekte Bilgisayar Öğretmenin Yerini Alabilir Mi?[4]

Bilgisayarın öğretmenin yerini tutması çok zor. Çünkü öğretmen öğretme görevini yaparken aynı zamanda öğrencinin gelişimine yardımcı eğitimler de vermektedir. Yaptığı hareketler olsun, davranışları olsun, karakteri olsun, konuşması gibi bir çok konuda öğrencilerine rehberlik etmektedir. Bilgisayar destekli eğitimin yaygınlaşmasıyla öğretmene düşen görevler artacaktır. Sonuçta öğrenciyi güdüleyecek olan da öğretmenin kendisidir. Öğrencilerle birlikte sürekli öğretim çerçevesinde öğrenmeye devam eden öğretmen, daha akıllı, daha hızlı ve daha kaliteli olacaktır. Eğer bilgisayarlar öğretmenlerin yerini alabilseydi şu ana kadar yapılan az kalitede de olsa eğitim yazılımları öğrenci başarısını önemli ölçüde etkilemeliydi. Oysa her yıl üniversite sınavlarında, Anadolu Liseleri giriş sınavlarında ve diğer sınavlardaki başarısızlık oranı hala aynı. Bilgisayarları yapan ve programlayan bizler yani insanlardır. Öğretmenler de birer insan olduklarına göre bilgisayarların öğretimdeki etkiliği ancak 1 terabyte'lık bir sabit diskin yanında 1.44" lük bir disket ancak yapar. Kısaca bilgisayarlar öğretmenleri en az bir asırdan önce yakalayamaz.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİMDE YARDIMCI DONANIMLAR

o  Masaüstü, Dizüstü ve Tablet Bilgisayarlar

Masaüstü bilgisayarların taşınabilir ve çok daha küçük versiyonları olan dizüstü bilgisayarlar yanında, son yıllardaki teknolojik gelişmeler ışığında gelişen tablet bilgisayarlarda Bilgisayar Destekli Eğitimin ana donanımlarından biri olarak hayatımıza girmiştir.

o   Projektörler

Bilgisayar ekranındaki görüntünün bir perde ya da duvar gibi düz bir zemine, büyütülerek yansıtılmasını sağlayan araçlardır. Günümüzde mobil telefon ebatlarına kadar, farklı büyüklüklerdeki modelleri bulunmaktadır. Bilgisayar üzerinde yapılan çalışma ya da etkinliklerin topluluklarla paylaşılmasına imkân tanır.

o   Belge Kamera

Herhangi bir platformu üzerine konan herhangi bir materyalin görüntüsüne bağlı olarak bilgisayara aktarır. Bilgisayar ekranı ya da projektör yardımı ile de görüntü topluluklar ile paylaşılabilir. Belge kameralar ayrıca görüntü ve ya videoyu kaydedebilme özelliğine sahiptir.

o   Akıllı Tahta

Son yılların en çok konuşulan Bilgisayar Destekli Eğitim’e yardımcı donanımlarındandır. Bilgisayar ekranının yansıtıldığı bir zeminde özel bir kalem yardımı ile kumanda edilmesi fikrine dayanır. Akıllı tahtalar kendileri için geliştirilmiş özel yazılımlar sayesinde bilgisayar ekranının dev bir dokunmatik görüntüye dönüşmesinin ötesinde geleneksel tahtalar gibi üzerine yazı yazılabilen ve bu yazıların kaydedilmesine ve gerektiğinde çıktı alınmasına imkan veren yardımcı araçlar olarak kullanılabilir. Bazı akıllı tahta yazılımları alana özel içerikler ve fırsatlarda sunabilir.

o   Cep Telefonları

Bilgisayarlarda kullanmaya alışık olduğumuz çeşitli yazılımları çalıştırabilen küçük bilgisayarlar haline dönüştürülmüş araçlardır.

Bilgisayar Destekli Eğitimde Kullanılabilen Programlar

BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİM YAZILIMLARININ NİTELİKLERİNİ DEĞERLENDİRME GÖSTERGELERİ

Uygunluk; Değerlendirmeye konu edilen yazılımın kullanım koşulları ve beklentilerle tutarlılığıdır.

İşlerlik; Yazılımın kullanım sırasında öğrenci karşısında dayanıklılığını ve düşünüldüğü gibi çalışmasını ifade eder.

Etkililik; Yazılımın kalıcı davranış sağlama gücü ya da yazılımın öngörülen amaçları gerçekleştirebilme gücüdür.

Verimlilik; Yazılımın zamansal ve ekonomik anlamda sağlayabildiği tasarruftur.

  1. http://yorumdunya.blogspot.com.tr/p/bilgisayar-destekli-ogretim-yazilimlari.html
  2. 1 2 3 4 http://w2.anadolu.edu.tr/aos/kitap/IOLTP/2276/unite08.pdf
  3. file:///C:/Users/kübra/Desktop/bdeee.pdf
  4. 1 2 http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/dersler/projeler/bto102_bahar04/sengul4.html
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/7/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.